Tinh trùng yếu: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị chuẩn nhất

Như thế nào là tinh trùng yếu?

Tình trạng tinh trùng yếu là hiện tượng xảy ra khi chất lượng tinh trùng bị suy giảm. Khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ, kết quả cho thấy:

- Tỷ lệ tinh trùng di động dưới 75%.

- Tỷ lệ tinh trùng chết hoặc không di động cao hơn 25%.

- Tinh trùng di động nhanh dưới 50%, di động chậm dưới 25%.

- Lượng tinh dịch mỗi lần xuất tinh ít hơn 2ml.

- Số lượng tinh trùng dưới 40 triệu con.

Tinh trùng yếu hình thành do rất nhiều nguyên nhân, có thể liên quan đến chế độ dinh dưỡng và lối sống của nam giới.

Kết quả kiểm tra tinh dịch đồ cho thấy tinh trùng bất thường

Dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu

Dưới đây là các dấu hiệu mà nam giới có thể sử dụng để nhận biết tình trạng tinh trùng yếu:

- Tinh dịch loãng và ít: Tinh dịch không có độ nhớt và độ dính bình thường, thay vào đó, nó trở nên loãng giống như nước vo gạo. Đây là một dấu hiệu rõ ràng của sự suy giảm về số lượng và chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nam giới.

- Tinh dịch vón cục: Biểu hiện này xuất phát từ việc tinh dịch chứa các hạt trắng nhỏ, giống như hạt cơm, và khi bóp nó trở nên mịn như bột. Trạng thái này làm cho tinh trùng dễ tử vong và khó di chuyển để thụ tinh trứng.

- Tinh dịch đông đặc: Ở nhiệt độ 37°C, tinh dịch thường từ trạng thái đặc sệt sang trạng thái lỏng trong thời gian dưới 60 phút. Nếu tinh dịch không thể chuyển từ trạng thái đặc sệt này hoặc chỉ chuyển một phần, đó là dấu hiệu của tình trạng tinh dịch đông đặc. Điều này làm tinh trùng khó di chuyển để thụ tinh trứng, gây ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.

- Màu sắc tinh dịch bất thường: Tinh dịch màu vàng hoặc xanh có thể cho thấy nam giới có thể mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm mào tinh, viêm niệu đạo, viêm tiền liệt tuyến,…. Nếu tinh dịch có màu nâu (thường là do có máu) và đi kèm với triệu chứng đau bụng, đau tức dương vật, có thể là dấu hiệu ban đầu của các bệnh liên quan đến đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục.

Một số đặc điểm cảnh báo tinh trùng yếu thông qua đặc điểm tinh dịch 

Nguyên nhân tinh trùng yếu

Quá trình sản xuất tinh trùng là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự hoạt động ổn định của nhiều bộ phận khác nhau như tinh hoàn, vùng dưới đồi, và tuyến yên. Bất kỳ vấn đề nào xảy ra trong quá trình này đều có thể ảnh hưởng đến sự sản xuất tinh trùng và sức khỏe tinh trùng. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gây ra vấn đề về chất lượng tinh trùng:

- Do bệnh lý: Giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn, u tinh hoàn, mất cân bằng tiết tố, rối loạn bẩm sinh, dị tật cơ quan sinh dục,… đều có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.

- Do môi trường sống và làm việc ô nhiễm: Sự tiếp xúc lâu dài với các hợp chất hóa học như benzene, xylene, toluene, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, dung môi hữu cơ, và vật liệu sơn có thể gây hại cho tinh trùng và gây tác động tiêu cực lên chất lượng tinh trùng. Ngoài ra, môi trường sống có nhiễm kim loại nặng hoặc các tia xạ đều có thể mất hoàn toàn khả năng sản xuất tinh trùng.

- Do lối sống và sinh hoạt không lành mạnh: Nam giới sử dụng quá mức rượu và các thức uống chứa cồn, nghiện thuốc lá đều dẫn đến suy giảm nồng độ testosterone, ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh trùng. Người thường xuyên căng thẳng, trầm cảm kéo dài, thừa cân, béo phì,… cũng gây mất cân bằng trong nội tiết tố nam.

Phương pháp chẩn đoán tinh trùng yếu

Khi thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra cơ quan sinh dục ngoài và thu thập thông tin về tiền sử bệnh và thói quen sinh hoạt tình dục của người bệnh. Để đảm bảo độ chính xác của chẩn đoán, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ.

Bác sĩ sẽ thu thập mẫu tinh dịch từ người bệnh để phân tích các thông số như số lượng tinh trùng và tính di động của chúng. Khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ, bạn cần chú ý:

- Tránh xuất tinh ít nhất 2 ngày, nhưng không quá 11 ngày trước khi lấy mẫu thử.

- Đảm bảo thu thập đủ tinh dịch cho mẫu thử.

- Sau lần lấy mẫu thử đầu tiên, thời gian giữa hai lần lấy mẫu thử liên tiếp phải ít nhất là 2 tuần.

- Tránh sử dụng các chất bôi trơn, vì chúng có thể ảnh hưởng đến tính di động của tinh trùng.

Tùy thuộc vào kết quả ban đầu, bác sĩ có thể đề xuất thực hiện các xét nghiệm bổ sung như siêu âm tinh hoàn, định lượng hormone tuyến yên và hormone nam giới, xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh để phát hiện tình trạng xuất tinh ngược, phân tích gen, sinh thiết tinh hoàn, và siêu âm tiền liệt tuyến để tìm ra nguyên nhân gốc rễ của tình trạng yếu tinh trùng.

Điều trị tinh trùng yếu như thế nào cho đúng?

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị tinh trùng yếu, tuy nhiên, quá trình điều trị cần phải căn cứ vào nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này ở người bệnh.

Nếu tình trạng tinh trùng yếu xuất phát từ lối sống không lành mạnh, nam giới cần thay đổi lối sống của họ ngay lập tức, hạn chế tối đa những yếu tố gây hại đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Nếu nguyên nhân là do bệnh lý toàn thân hoặc liên quan đến sức khỏe sinh sản, người bệnh có thể được đề xuất áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp, bao gồm:

- Sử dụng thuốc kháng sinh: Được sử dụng để điều trị các bệnh viêm nhiễm.

- Liệu pháp hormone và thuốc nội tiết: Được áp dụng trong trường hợp nam giới trải qua mất cân bằng nội tiết tố.

- Phẫu thuật: Thường được thực hiện khi nguyên nhân của tình trạng yếu tinh trùng là do giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc tắc ống dẫn tinh.

Tinh trùng yếu có phòng ngừa được không?

Hiện nay, không có biện pháp cụ thể nào để ngăn ngừa tình trạng tinh trùng yếu hoàn toàn. Tuy nhiên, có một số lưu ý dưới đây có thể giúp giảm thiểu tình trạng này:

- Để tránh mất cân bằng hormone nam giới, nam giới cần duy trì cân nặng vừa phải, tránh thừa cân, béo phì.

- Cải thiện sức khỏe tinh trùng bằng cách bổ sung thực phẩm như rau xanh và trái cây giàu chất chống oxy hóa, thịt cá,….

- Phòng tránh bệnh lây truyền qua đường tình dục: Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, sùi mào gà có thể gây vô sinh, vì vậy nam giới nên chung thủy với 1 bạn tình, sử dụng bao cao su khi quan hệ.

- Tránh căng thẳng kéo dài: Tình trạng căng thẳng có thể gây rối loạn tình dục và ảnh hưởng đến nội tiết tố quan trọng cho quá trình sản xuất tinh trùng.

- Hoạt động thể chất thường xuyên có thể tăng hoạt động của các enzyme chống oxy hóa, giúp bảo vệ tinh trùng.

- Không hút thuốc.

- Hạn chế thức uống chứa cồn: Rượu và các thức uống chứa cồn có thể làm giảm nồng độ testosterone và ảnh hưởng đến tinh trùng.

- Mặc quần áo thoải mái và thoáng mát: Nhiệt độ bìu tăng có thể gây hại đến quá trình sản xuất tinh trùng. Mặc quần áo rộng rãi và thoải mái, hạn chế thời gian ngồi, và tránh tiếp xúc da với các vật ấm như điện thoại di động hay laptop có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng ở nam giới.

Bài viết đã giúp bạn tìm hiểu rõ về dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị tinh trùng yếu cho bạn tham khảo. Bạn muốn được tư vấn thêm về bệnh lý này, hãy liên hệ hotline: 0978 111 179 để được hỗ trợ.